كشف تمدن ۷ هزار ساله شهرنشيني در آذربايجان شرقي

یازار : ايگيد

+0 به يه ن
در جريان كاوش هاي باستان شناسي در منطقه ارس صورت گرفت
با تلاش باستان شناسان سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربايجان شرقي، تمدن ۷ هزار ساله «كرا - ارس» در شمال آذربايجان شرقي از اعماق زمين ر برآورد.
كاوش هاي باستان شناسي منطقه خداآفرين شهرستان كليبر به منظور دستيابي به آثار و بقاياي تمدن كهن سرزمين كرا - ارس از سال ۸۵ آغاز شده و از سال جاري با كشف بخشي از آثار اين تمدن، اطلاعات ارزشمندي از اين كاوش ها به دست آمد.
محمد فاضلي، رئيس پژوهشكده باستان شناسي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كشور در مورد اين پروژه باستان شناسي مي گويد: كاوش هاي پروژه خداآفرين، دستاوردهاي مهمي ازآثار متعلق به هزاره پنجم قبل از ميلاد تا دوران پارت و اسلام دربرداشته و حاكي از وجود تمدن پيشرفته شهرنشيني در اين منطقه است.
وي مي افزايد: مطالعه آثار به دست آمده از اين پروژه نشان مي دهد كه نوع شهرنشيني جوامع تمدن كرا- ارس جدا از نوع شهرنشيني تمدن «بين النهرين» با خصلت هاي ايراني بوده و همين موضوع چشم انداز نويني از علم باستان شناسي براي كشور محسوب مي شود.
فاضلي با بيان اينكه قدمت شهرنشيني در تمدن «كرا- ارس» به ۵ هزار و ۳۰۰ تا ۵ هزار و ۴۰۰ سال قبل از ميلاد مي رسد، اظهار داشت: براساس يافته هاي موجود، جوامع تمدن كرا-ارس نخستين جوامع خانسالار تاريخي هستند كه اقتدار ***** و اقتصادي داشته اند.
وي گفت: آثار به دست آمده از پروژه باستان شناسي خداآفرين از جمله دژها، قلعه ها و قبور پادشاهان درك نويني از دوران پارت را ارائه خواهد كرد.
اين مقام مسئول در سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كشور در پاسخ به اينكه كاوش هاي اين منطقه تا چه مدت ادامه مي يابد، تأكيد مي كند: با توجه به اهميت تحقيقات تمدن كرا - ارس، پروژه بلند مدت ۵ تا ۱۰ ساله اي از سوي اين سازمان براي كاوش در منطقه خداآفرين تدوين شده است.
وي با بيان اينكه اين تمدن كهن نيازمند شناخت پيشينه فرهنگي و تاريخي است مي افزايد: اين برنامه بلندمدت براي يافتن نتايج علمي متعلق به دوره پايان سنگي تا دوره معاصر كاوش خواهد شد.
رئيس پژوهشكده باستان شناسي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري يادآور مي شود: انتشار يافته هاي علمي مربوط به نتايج مطالعات باستان شناختي پروژه كاوش منطقه خداآفرين، درك نويني از تمدن كرا- ارس براي باستان شناسان و محققان جهان به ارمغان خواهد آورد.
تراب محمدي، رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربايجان شرقي نيز از بين المللي شدن پروژه كاوش باستان شناسي منطقه خداآفرين خبر داده و مي افزايد: طبق برنامه ريزي هاي صورت گرفته سال آينده تيم هاي مختلف از دانشگاه هاي معتبر جهان به باستان شناسان ايراني حاضر در پروژه كاوش خداآفرين ملحق شده و براي رسيدن به نتايج بهتر تلاش خواهند كرد.
وي با اشاره به اهميت بين المللي شدن اين كاوش ها خاطرنشان مي كند: با الحاق تيم هاي باستان شناسي ياد شده، منطقه خداآفرين از كاوش هاي نجات بخشي و پيشگيري فراتر مي رود.
محمدي همچنين با اشاره به راه اندازي موزه آثار كاوش هاي باستان شناختي منطقه خداآفرين ادامه مي دهد: با راه اندازي اين موزه، در يكي از سه شهر خداآفرين، جانانلو و يا كليبر، مردم منطقه از كم و كيف كاوش ها و آثار به دست آمده مطلع شده و شايعات مربوط به اين پروژه مرتفع مي شود.
محمدي با بيان اينكه علاوه بر ايجاد يك موزه تخصصي، آثار به دست آمده از فصل هاي مختلف كاوش منطقه خداآفرين در ديگر موزه هاي آذربايجان شرقي و كشور نيز به نمايش درخواهد آمد مي گويد: ايجاد موزه تخصصي آثار باستاني در كنار احداث يك سد عظيم و نيز گسترش منطقه آزاد تجاري صنعتي ارس تا خداآفرين را بايد نويدبخش توسعه توريسم و جهش فرهنگي و اقتصادي منطقه دانست.
محمدي يادآور مي شود: توسعه صنعت توريسم رونق بخش هاي اقتصادي منطقه را به همراه خواهد داشت و لذا اتخاذ تدابيرلازم براي افزايش شمار گردشگران و توسعه صنعت توريسم در اين مقطع زماني ضرورت دارد.
وي در ادامه با اظهار تأسف از انتشار شايعاتي در خصوص كشف آثار ارزشمندي چون اجساد موميايي در اين منطقه خاطرنشان مي كند: اينگونه اخبار نادرست در جهت جوسازي عليه نظام و زير سؤال بردن تلاش هاي مسئولان براي پروژه هاي توسعه اي در اين منطقه صورت مي گيرد.
محمدفاضلي رئيس پژوهشكده باستان شناسي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري نيز با انتقاد شديد از انتشار شايعاتي مبني بر كشف اجساد موميايي در نقاط مختلف كشور از جمله منطقه خداآفرين مي گويد: انتشار اينگونه شايعات غيرواقعي و مغاير با روح فرهنگ و تمدن مردم ايران بوده و صحت ندارد.
وي با تأكيد بر اينكه هرگونه انتشار كشف اجساد موميايي شده در محوطه هاي باستاني از جمله منطقه خداآفرين آذربايجان شرقي كذب است خاطرنشان كرد: مردم ايران زمين در تمام ادوار تاريخ موحد و يكتاپرست بوده و به دليل اعتقاد مردم به دنياي بعد از مرگ، جسدي موميايي نمي شد.
رئيس پژوهشكده باستان شناسي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري با بيان اينكه تاكنون هيچ جسد موميايي در هيچ كجاي ايران مشاهده نشده است، يادآور شد: تنها اجساد سالم به دست آمده از تمدن هاي كهن ايران زمين مربوط به مردان نمكي زنجان است كه به خاطر مجاورت معدن نمك، به صورت طبيعي موميايي شده اند.
گفتني است كاوش هاي باستان شناسي خداآفرين در محوطه هاي باستاني كهنه تپه،كهنه پايگاه، هميدان و كولاز دره سي خداآفرين از سال ۸۵ آغاز شده و هم اكنون در فصل دوم كاوش هاي خود قرار دارد.

  • [ ]