قره داغ، قراداغ، قاراداغ، قراجه داغ و يا قرجه داغ، يكي از مهمترين ولايتهاي آذربايجان به شمار ميآيد. اين منطقه در جنوب رود ارس قرار دارد و بدين علت در برخي از منابع تاريخي به شكل ارسبار نيز از آن ياد شده است. در دوره پهلوي نيز بيشتر بر عنوان اراسباران تأكيد شد كه البته تفاوت عمدهاي با واژه ارسبار داشت. مردم محلي ارسبار را با شكل «آراز بار» و يا «اَرَز بار» تلفظ ميكنند. قره داغ از امروزه در محدوده شهرستانهاي اهر، كليبر، ورزقان، بخشي از مرند، جلفا و هريس قرار دارد. قره داغ از محالات متعددي چون ديزمار، اوزومدل و... تشكيل شده است. قره داغ در تاريخ به عرفان و موسيقي معروف بوده است. بزرگترين عاشيقهاي آذربايجان همواره از قرهداغ برخاستند. قره داغ به مفهوم كوه بزرگ است و همچنان كه از نامش بر ميآيد منطقه اي كوهستاني با پوشش جنگلي بوده است. در طول تاريخ اهر مركز قره داغ بوده است ................................................... اطلاعات بيشتر راجب قره داغ (ارسباران)
قره داغ (ارسباران) با وسعت ۸۰۶۵۴ هكتار در شمال شرق استان آذربايجان شرقي، جنوب رودخانه مرزي آراز(ارس) و در ۶۰ كيلومتري شمال شهرستان اهر و غرب شهرستان كليبر در مرز جمهوري آذربايجان و جمهوري ارمنستان واقع است.
قره داغ (ارسباران) منطقه اي است كوهستاني و مرتفع كه ارتفاع آن از ۲۵۶ متر تا ۲۸۹۶ متر از سطح دريا متغير است و از نظر جغرافيايي بخشي از كوه هاي قفقاز را شامل مي شود. ارتفاعات اين منطقه ادامه رشته كوه هاي قفقاز است كه توسط رودخانه ارس از يكديگر جدا شده اند. سايگرام داغي مهمترين رشته كوه هاي منطقه به شمار مي رود كه در سرتاسر ضلع جنوبي منطقه كشيده شده است. از ديگر قلل مهم موجود در منطقه مي توان توپخانه، قندرانباشي، آغداش، جنگ داغي و قارنلار را نام برد.
همچنين دره هاي مهم و بزرگي در منطقه وجود دارد كه دره كلن، دره بزرگ آنزا، دره تاتار، قرانليق دره و بنفشه دره سي از آن جمله اند.
بلندترين نقطه در منطقه «كشيش قلبيسي» ناميده مي شود كه در ارتفاعات سايگرام داغ قرار داشته و پست ترين نقطه با ارتفاع ۲۵۶ متر در قسمت شمالي و حاشيه رودخانه آراز(ارس) واقع شده است.
قره داغ (ارسباران) از نقطه نظر اكولوژيكي، ساختارهاي اجتماعي، سياسي، اقتصادي و تاريخي، منطقه اي منحصربفرد در كشور به شمار مي آيد و از نظر ويژگي هاي طبيعي، اقليمي، اقتصادي و انساني، ايلات و عشاير، فرهنگ و سنن قومي و ملي و مذهبي از ديگر مناطق آذربايجان شرقي متمايز است. قره داغ (ارسباران)به دليل سوابق تاريخي كهن و شيوه هاي زيستي ايلاتي ارزش بسياري دارد.
آثار قديمي مانند سنگ نبشته هايي با خط ميخي، قلاع نظامي استراتژيك و مهمي چون آقچه قلعه سي و قلعه جمهور (بابك) و پل هاي باستاني متعدد برروي آراز مويد جاذبه هاي تاريخي منطقه قره داغ (ارسباران) است.
قره داغ كانون تجمع زيبايي، شكوه و عظمت طبيعت، قدمت تاريخي، تنوع فرم هاي بيولوژيك نباتي و جانوري و ديگر مؤلفه هايي است كه هركدام به تنهايي مي تواند هر منطقه را ممتاز و نامي سازد.
منطقه قره داغ به دليل برخورداري از چشم اندازهاي بكر و منحصربفرد طبيعي و وجود زيستگاه يكي از نادرترين پرندگان دنيا به نام سياه خروس و غناي سرشار گياهي و جانوري در سال ۱۳۵۵ از سوي يونسكو به عنوان ذخيره گاه زيستكره در فهرست مناطق با ارزش طبيعي جهان به ثبت رسيد و در رديف يكي از ۹ ذخيره گاه زيستكره در فهرست مناطق با ارزش طبيعي جهان جاي گرفت.
بررسي ها نشان مي دهد كه ۱/۷۹ درصد از سطح اين ناحيه را تيپ كوه ها تشكيل مي دهند و وسعت اراضي تپه ماهور نيز به ۱۴ درصد مي رسد. بقيه وسعت منطقه را فلات ها و تراس هاي فوقاني (۸/۳ درصد) و دشت هاي واريزه اي، آبرفتي و سيلابي تشكيل مي دهند.
مهمترين ارتفاعات منطقه قره داغ شامل قيزقلعه سي، هشت سر، دوزكند، سرپه دره، قازان داغي، بيگز، قره داغ، ذينگالو، قره موت، شيور داغي، قاباخ تپه، صيدلر، كسبه، زكي داغ، چول داغ، دربند داغي، سربرادران، مشك عنبر، گاميش آباد، قزل داغ، بوغدا داغي، گوره درق، زيدر و كيامكي داغ است كه منشاء شكل گيري رودخانه هاي دائمي و فصلي متعددي مانند اهر چاي، الهرد چاي، گشايش چاي، جاجان چاي، گويجه پل چاي، حاجيلر چاي، مردانقم چاي، ايلگنه چاي، كليبر چاي، خمارلو چاي، سلين چاي، اشتبين چاي و لكان چاي هستند.
ناحيه قره داغ را دو آبراهه اي اصلي زهكشي مي كنند كه يكي ارس در شمال منطقه و ديگري دره رود در مرز شرقي ناحيه است. دره رود نيز خود پس از دريافت اهر چاي و طي مسيري طولاني از جنوب به شمال در نزديكي اصلاندوز به آراز پيوند مي خورد. به طور كلي پوشش گياهي در منطقه بسيار متنوع است و بيش از ۱۰۰۰ گونه فقط در منطقه حفاظت شده شناسايي شده اند كه ۵۵ گونه آن براي نخستين بار از ايران گزارش شده است.
براساس بررسي هاي به عمل آمده جنگل هاي قره داغ در قالب ۱۴۴ تيپ جنگلي در نواحي قره داغ شمالي و اهر چاي عليا طبقه بندي شده اند. ياشاسين آتابابك و ستارخان يوردو قاراداغ
+0 به يه ن