آشنايي با صنعت دستي ((ورني))
یازار : ايگيد
+0 به يه ناجزا تشكيل دهنده ورني:
از قسمت كناره به سمت داخل سه بخش اصلي شامل حاشيه، متن ( زمينه اصلي) و ترنج قابل تشخيص است.
۱-حاشيه: از اجزاء اصلي نقشه ورني بوده است و همانند چهارچوب يا قابي دور متن اصلي را احاطه كرده است، حاشيه خود از چهار قسمت به نامهاي لور (Lavar) – زنجيره- حاشيه كوچك – حاشيه بزرگ تشكيل شده است. لور بيروني ترين قسمت حاشيه بوده و بعد از آن زنجيره و سپس حاشيه كوچك در دو طرف حاشيه بزرگ قرار دارد معمولا چهار قسمت مورد اشاره حاشيه حدود ۲۰ درصد عرض ورني را به خود اختصاص مي دهد.
۲-متن يا زمينه اصلي: به فضاي داخلي محصور بين قسمتهاي مختلف حاشيه ورني متن يا زمينه ورني گفته مي شود. متن بيشترين حجم و فضاي ورني را به خود اختصاص مي دهد و متناسب با نگاره ها و نقوش پياده شده در آن نقش يا طرحهاي مختلف به خود مي گيرد.
۳-ترنج: طرح يا بخش مياني ورني را تشكيل مي دهد و معمولا با اشكال هندسي مختلف مانند دايره، لوزي، بيضي و انواع ديگر ضلعي نقش زده مي شود. يك ورني متناسب با بعد و اندازه و يا نوع طرح يا نقشه ممكن است داراي يك يا چند ترنج باشد در اصطلاح محلي به ترنج وسط ورني، گول (Gul) گفته مي شودكه معادل واژه حوض است.
انواع ورني:
ورني ها براساس مواد اوليه مورد استفاده در آنها به انواع ذيل تقسيم مي شوند:
ورني هاي پشمي
در اين نوع ورني، تارها از پنبه يا نخ و پود و پود اضافي (زمينه) از نخ خامه رنگ شده حاصل از پشم گوسفندي مي باشد.
ورني پشمي ابريشمي
دراين نوع ورني، تار از نخ يا پشم، پود از نخ و پود اضافي يا زمينه از ابريشم مي باشد.
ورني كف ابريشم
دراين نوع ورني تار نخ يا پشم بوده و پود هم نخ مي باشد ولي پود اضافي يا
زمينه هم ابريشم است هم پشم و بيشترين رنگ ابريشم در اين نوع ورني رنگ سفيد
مي باشد.
ورني ابريشمي
كه مواد اوليه استفاده دراين نوع ورني، تار و پود اصلي، (زمينه) از ابريشم پود از نخ مي باشد.
اندازه ورني :
* ورني قال ۳۰۰×۴۰۰
* ورني ۲۰۰×۳۰۰
* وزني كناره بزرگ ۳۰۰×۷۰ و ۲۰۰×۷۰
* ورني كناره ۲۵۰×۸۰
* ورني قاليچه يا مسند (دو ذرع) ۲۰۰×۱۳۰۰
* ورني جفت ذرع و نيم ۱۵۰×۱۰۰
* ورني پشمي۷۰×۱۰۰ و ۶۰×۹۰
* ورني زير تلفني ۵۰× ۵۰